WK-dagboek (34): Elf juli

0

Wordt elf juli een nationale feestdag? Of gewoon een hele mooie dag, die iedereen zich jaren, decennia later nog herinnert? Oranje wordt vandaag door een half miljard mensen bekeken. Vannacht kan de hele wereld oranje zijn.

Elf juli is een van de mooiste dagen in mijn leven. Het bracht me definitief de liefde voor een land. Het was in 1982 en plotseling, een beetje uit het niks, was Italië wereldkampioen. De spontane vreugde die op het schiereiland, dat toen nog een ver-van-ons-bed land was, losbarstte na de victorie van de voetbalploeg en het vaderlijke juichen van president Pertini is voor veel Italianen het dierbaarste moment in hun leven, afgezien van trouwdagen en geboortes.

 

 

 

Zestien jaar later was ik beroepshalve getuige van de Franse vreugde na het winnen van de wereldtitel. Ik werkte als buitenlander op een Franse redactie en had mijn collega’s op de middag voor de finale toevertrouwd dat als Frankrijk zou winnen hun leven een heel klein beetje zou veranderen. Niemand wilde me toen geloven, maar ik had de Italianen al zien veranderen en wist ook uit ervaring wat het betekent om een finale te verliezen.

 

 

 

 

Een paar uur later zag ik de Fransen veranderen. ‘Jeetje, nooit gedacht dat ik zo kon meeleven met een voetbalwedstrijd,’ vertelde een assistente enkele dagen later met een driekleurig lintje om haar pols. Tijdens het hele WK had ze weinig belangstelling voor het toernooi gehad, maar het spontane feest op de boulevards van Parijs had haar leven een extra dimensie gegeven. Ze was niet de enige. Veel Fransen weten nog wat ze deden op 12 juli 1998. En de twee dagen erna. Op de dertiende ging ik met een collega naar de Champs Elysées en kwam terecht in een ongekende mensenmassa, die de open bus met de spelers het rijden onmogelijk maakte.

  

 

 

 

Zulke dagen kan Nederland beleven. Het is een moment dat iedereen zal onthouden. Het is een moment dat een hele generatie van een bevolking zal tekenen. Het is een cesuur in de maatschappij. ‘Italia, il calcio ti fa bella,’ luidde de kop van La Stampa op de ochtend na de finale. De ‘jaren van de lood’ waren door een elftal veranderd in de ‘jaren van hoop’. Niemand had het meer over Italië als land van bloedige aanslagen op straat, wrede gijzelingen en langdurige stakingen. De wereld begon massaal pasta in te slaan èn ook andere gerechten dan spaghetti te ontdekken. Natuurlijk veranderde er niet veel op het schiereiland, maar het volk was optimistischer en de stakingen duurden veel korter. Het zelfmoordcijfer daalde spectaculair.

 

 

 

 

 

In Frankrijk was er de roep om een multiculturele samenleving op basis van het succesvolle elftal. Misschien verkiezingsretoriek, maar even ging het goed met de integratie en deelden de voorsteden ook mee in de feestvreugde. Maar het voetbal kan niet alles afdekken en dus gingen de mensen na een paar maanden weer staken. En de Fransen gingen weer naast hun schoenen lopen, zodat in 2002 niet alleen Le Pen werd gekozen  als presidentskandidaat maar de ploeg ook zeer oneervol werd onttroond.

 

 

 

 

 

We moeten niet de illusie hebben dat een wereldkampioenschap de toestand van het land enorm kan verbeteren. Maar de gevoelsmatige invloed van een wereldtitel zal zelfs de meest nuchtere Nederlander verbaasd doen staan. Er gebeurt iets in elk mens, als je land iets bijzonders presteert. Alle Amerikanen waren trots, toen landgenoten als eerste mens op de maan landden.

 

 

 

 

Laten we daarmee maar een wereldtitel vergelijken. Het is een vreedzame manier om je even de beste van de wereld te voelen. Een miljard mensen zullen zich even identificeren met de man die de wereldbeker omhoog mag houden. In Japan, Chili, Canada en Zambia zullen mensen oprecht meeleven met Nederland. In Patagonië is een jongetje die in zijn schoolatlas gaat opzoeken waar dat kleine landje ligt. En op Times Square in New York of het Rode Plein van Moskou zal over een paar maanden een Nederlander nog worden gefeliciteerd met de wereldtitel. Een Nederlander in Bogota heeft straks een streepje voor omdat hij een ‘broer’ van Wesley Sneijder is. De winnaar van het WK wordt namelijk universeel.

         

 

 

Jurriaan van Wessem

  

Share.

Laat een reactie achter